Hypertension Update
ยา เบต้า บล็อกเกอร์ (Beta blocker) 3622 View(s)
ยาในกลุ่ม Beta blocker ได้มีการจำแนกออกเป็น 3 กลุ่มหลักๆ ตามคุณสมบัติทางเภสัชจลศาสตร์ ได้แก่
กลุ่มที่ 1 (The first generation)คุณสมบัติ ออกฤทธิ์แบบไม่จำกัดต่อตัวรับ โดยไม่มีผลต่อการขยายตัวของหลอดเลือด, ชื่อยา Proprabolol , Timolol , Pindolol , Nadolol , Sotalol
กลุ่มที่ 2 (The second generation)
2.1 คุณสมบัติ ออกฤทธิ์จำเพาะต่อตัวรับ Beta-1 แต่ไม่มีผลต่อการขยายตัวของหลอดเลือด, ชื่อยา Atenolol , Bisoprolol , Metoprolol
2.2 คุณสมบัติ ออกฤทธิ์จำเพาะต่อตัวรับ Beta-1 และมีผลต่อการขยายตัวของหลอดเลือด , ชื่อยา Nebivolol , Acebutolol
กลุ่มที่ 3 (The third generation)คุณสมบัติ ออกฤทธิ์แบบไม่จำกัดต่อตัวรับ , มีผลต่อการขยายตัวของหลอดเลือด, ชื่อยา Carvedilol , Bucindolol

ตัวรับ (receptor) ในกลุ่มเบต้า (Beta) ประกอบด้วย 3 ชนิด โดยมีการออกฤทธิ์แตกต่างกันในแต่ละอวัยวะ ได้แก่ Beta 1 พบมากในหัวใจ, Beta 2 พบมากใน หลอดเลือด และกล้ามเนื้อเรียบที่หลอดลม , Beta 3 พบมากที่ adipocytes และหัวใจ

ข้อบ่งชี้ในการใช้ยาในกลุ่ม Beta blocker
ข้อบ่งชี้ที่ได้ประโยชน์ชัดเจน และควรจะต้องได้รับ (strongly indicated , level A)
1.ภาวะหัวใจล้มเหลว ที่มีการบีบตัวของหัวใจบกพร่อง
2.ภาวะภาะหลังจากกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
3.ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิด ventricular arrhythmias ที่เกิดภายหลังจากภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน

ข้อบ่งชี้อื่นๆ (other indications , level B)
1.หัวใจเต้นผิดจังหวะ ชนิดอื่นๆ
2.ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน หรือชนิดเรื้อรัง
3.ภาวะความดันโลหิตสูง (โดยไม่เป็นยาตัวแรกในการเริ่มการรักษา ตามแนวทางมาตรฐาน JNC-7)
4.ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจโต ชนิด Hypertrophic cardiomyopathy
5.โรคลิ้นหัวใจมัยทรัลย์ตีบ หรือหย่อน
6.ภาวะหลอดเลือดแดงใหญ่เอออร์ต้าร์โป่งพองและมีการฉีกขาด (Dissecting aortic aneurysm)
7.Marfan’s syndrome (aortic root involvement)
8.Neurocardiogenic syncope
9.Fallot’s tetralogy
10.Inherited arrhythmogenic disorder (LOTS , CPVT)

ข้อห้ามของการใช้ยา Beta blocker
1.มีภาวะหัวใจเต้นช้าแบบรุนแรง หรือการเต้นช้าแบบไม่สัมพันธ์กันชนิดรุนแรง (high grade AV block)
2.ภาวะช็อกจากหัวใจ หรือ มีภาวะหัวใจล้มเหลวชนิดรุนแรง
3.ภาวะหลอดลมเกร็งตัวอย่างรุนแรง
4.ภาวะซึมเศร้า อย่างรุนแรง
5.ภาวะหลอดเลือดส่วนปลายตีบอย่างรุนแรง (rest pain, tissue loss)

การเลือกใช้ยา ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของแพทย์ผู้ใช้ โดยที่มีข้อควรระวังในภาวะแทรกซ้อน ที่สำคัญ ได้แก่
1.ภาวะหลอดลมหดเกร็งตัว (bronchospasm)
2.หัวใจเต้นช้า
3.หัวใจเต้นช้า และทำงานไม่สัมพันธ์กัน
4.นอนไม่หลับ
5.ซึมเศร้า หรือ อ่อนเพลีย

อ้างอิง
1.Mansoor AH, Kaul U. Beta-blocker in cardiovascular medicine. JAPI, December 2009, Vol 57.
2.Opie L, Gersh B. Drugs for the heart 6th edition.